İlginç Not Defteri Yazılar

ODTÜ Biyoloji Mezunu Ne İş Yapar? İnsan Davranışının, Merakın ve Bilimin Psikolojisi Üzerine Bir psikolog olarak, insanların neden belirli meslekleri seçtiklerini her zaman merak etmişimdir. Her tercih, bir kimlik inşasının parçasıdır. “ODTÜ Biyoloji mezunu ne iş yapar?” sorusu da bu anlamda yalnızca bir mesleki yönelimi değil, aynı zamanda bireyin bilişsel süreçlerini, duygusal yönelimlerini ve sosyal etkileşim biçimlerini açığa çıkarır. Çünkü biyoloji, sadece yaşamın bilimi değil, insanın merakının davranışa dönüşmüş halidir. Bilişsel Perspektif: Merakın Bilimle Buluştuğu Nokta Bilişsel psikoloji açısından bakıldığında, biyoloji okumak, zihinsel süreçlerin düzenli bir merakla yönlendirilmesidir. ODTÜ’de biyoloji eğitimi, öğrenciyi analitik düşünmeye, hipotez kurmaya ve gözlem yapmaya iter.…

Kısa cevap: Kararlı dalga (standing wave), aynı frekansta ve zıt yönde ilerleyen iki dalganın girişimiyle oluşan; uzayda yer değiştirmeyen düğüm (minimum genlik) ve karın (maksimum genlik) noktaları üreten dalga düzenidir. İdeal sınır koşullarında yalnızca belirli özfrekanslarda (fn = n·v/2L) oluşur. Kararlı Dalga Nedir Fizik? “Mükemmel” Dalganın Rahatsız Edici Gerçeği Kararlı dalga nedir fizik diye soruyorsanız, hazır olun: Kararlı dalga ders kitaplarının abartılı bir sterilliğidir; gerçek dünyada asla kusursuz değildir. Evet, gitar telinde o tok notayı, odanızdaki uğultuyu ya da mikrodalgadaki sıcak–soğuk lekeleri açıklamak için harika bir modeldir. Ama “mükemmel düğüm–karın dizilimi” çoğu zaman bir masaldır. Kimi laboratuvarlar ve sınıflar, bu…

Karapınar’da Ne Yapılır? Doğanın, Tarihin ve İnsan Sıcaklığının İzinde Bir Yolculuk Çöl Ortasında Saklı Bir Cennet: Karapınar’a Hoş Geldiniz Türkiye’nin tam kalbinde, Konya’nın doğusunda yer alan Karapınar, çoğu kişinin aklına “çölleşme” ve “bozkır” kelimelerini getirse de aslında çok daha fazlasını sunan bir yer. İlk bakışta sade, hatta iddiasız gibi görünen bu kasaba, doğaseverlerin, tarih meraklılarının ve huzur arayan gezginlerin gözünde adeta bir keşif cennetine dönüşüyor. Buraya gelen herkes, farklı bir hikâyeyle dönüyor. Kimi volkanik krater göllerinin büyüsüne kapılıyor, kimi sonsuz gibi uzanan kumulların ortasında kendini bir roman kahramanı gibi hissediyor, kimi ise bir köy kahvesinde tanıştığı misafirperver insanların sohbetini yıllarca…

İlk Hristiyan Kim? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç, iktidar ve toplumsal düzenin şekillendiği her toplumda din, toplumsal yapıların temellerini belirleyen önemli bir faktördür. Hristiyanlık da bu bağlamda, sadece bir inanç sisteminden çok, toplumsal yapıları, siyasi ilişkileri ve vatandaşlık anlayışlarını dönüştüren bir ideoloji olarak varlık göstermiştir. Peki, Hristiyanlığın temellerini atan ilk kişi kimdir ve onun öğretileri toplumsal yapıları nasıl şekillendirmiştir? Bir siyaset bilimcisi olarak bu soruyu sormak, iktidar, güç ve toplumsal düzen anlayışlarımızı sorgulamak için önemli bir fırsattır. İlk Hristiyan Kim? Tarihsel ve Dini Bağlam İlk Hristiyan’ın kim olduğunu tartışmak, hem dini hem de tarihsel bir sorudur. Hristiyanlık, İsa’nın öğretilerine…

Karaciğer Yetmezliği Nasıl Başlar? Sessizden S.O.S.’e Uzanan Yol Şöyle düşün: Günün koşturmacasında vücudumuzdaki en çalışkan ekiplerden biri olan karaciğer, hiç sızlanmadan yüzlerce işi aynı anda yapıyor. Zehirleri etkisizleştiriyor, hormonların dengesine katkı veriyor, enerji deposu kuruyor, bağışıklık için moleküller üretiyor. Fakat bazen bu görünmez kahraman, küçük kıvılcımlarla yavaş yavaş yorulmaya başlar. İşte “karaciğer yetmezliği nasıl başlar?” sorusu tam da bu kıvılcımların hikâyesi: çoğu kez sessiz, bazen ani; her durumda bize dikkat etmeyi öğreten bir süreç. Köken: Hepatositte Başlayan Kıvılcım Karaciğerin temel hücresi olan hepatosit, toksinler (ör. yüksek doz parasetamol), virüsler (HBV, HCV), alkol, metabolik süreçler (yağlanma/NASH), otoimmün saldırılar ve genetik yükler…

Karaca Soyu Nereden Gelir? Efsaneler, Gerçekler ve Biraz da Kahkaha Bazı sorular vardır ki, cevabı kadar sorulma şekli de eğlencelidir. “Karaca soyu nereden gelir?” tam da onlardan biri. İlk duyduğunuzda kulağa tarih dersi gibi geliyor olabilir ama merak etmeyin, bu yazıda tarih kitaplarındaki tozlu satırlardan çok daha fazlası var: bolca mizah, biraz strateji ve epeyce empati. Hazırsanız, Karaca soyunun köklerini hem ciddi hem eğlenceli bir şekilde kazmaya başlıyoruz! Erkeklerin Yaklaşımı: “Haritayı Getirin, Bu İşin Kökünü Bulacağız!” Erkekler böyle konulara genellikle stratejik bir operasyon planıyla yaklaşır. Harita çıkarılır, soy ağacı çizilir, hatta “tarihî belgeler” diye WhatsApp’tan dedelerin gençlik fotoğrafları gönderilir. Çünkü…

İstanbul Karaağaç Nereye Bağlı? Verilerle ve Hikâyelerle İstanbul’un Saklı Noktasını Keşfetmek Haritalara bakarken bazen küçük bir yer ismi dikkatini çeker ve “Acaba burası neresi?” diye düşünürsün. İşte benim için Karaağaç da böyle bir merak konusu oldu. İstanbul’un kalabalığı ve hareketliliği içinde adeta saklı kalmış bu semtin hikâyesi, hem tarihî dokusuyla hem de insanların yaşam öyküleriyle çok daha fazlasını anlatıyor. Bugün birlikte “İstanbul Karaağaç nereye bağlı?” sorusunun cevabını yalnızca coğrafi bilgilerle değil, gerçek hayattan kesitlerle ve verilerle ele alacağız. — Karaağaç Nerede? İstanbul’un Sakin Köşesi İstanbul’da “Karaağaç” ismiyle anılan birkaç farklı bölge bulunsa da en bilinen ve şehirle özdeşleşmiş olanı, Silivri…

Helak Edici 7 Şey: Bilimsel Bir Yaklaşım Hepimiz hayatımızda karşılaştığımız zorluklarla baş etmeye çalışıyoruz. Ancak bazen, bazı durumlar ve olaylar o kadar yıkıcı olabilir ki, bizi temelden sarsar ve daha önce hiç hissetmediğimiz bir acıyı ya da kaybı yaşarız. “Helak edici 7 şey” kavramı da tam olarak bu noktada devreye giriyor. Birçoğumuzun hayatta karşılaştığı bu olgular, sadece kişisel düzeyde değil, toplumsal hatta evrensel düzeyde de etkiler yaratabiliyor. Peki, bu yıkıcı şeyler gerçekten nedir? Ve bilimsel olarak nasıl bir etkileri vardır? Hadi gelin, bu konuda derinlemesine bir keşfe çıkalım. 1. Aşkın Kaybı: Psikolojik ve Fizyolojik Etkileri Aşk, insanlar için vazgeçilmez bir…