Glokom Hastalığı Neden Olur? Antropolojik Bir Yolculuk Kültürlerin çeşitliliğini merak eden bir antropolog olarak, her sağlık sorununun yalnızca biyolojik değil, aynı zamanda kültürel, toplumsal ve sembolik bir anlam taşıdığına inanırım. İnsan toplulukları, bedenin işleyişini açıklarken kendi ritüellerini, sembollerini ve inanç sistemlerini devreye sokar. Bu bağlamda glokom hastalığı, yani göz tansiyonu, yalnızca tıbbın sınırları içinde değil; aynı zamanda insanın dünyayı görme biçiminde, toplulukların görme ve görmeme üzerine inşa ettiği sembollerde de yankı bulur. Glokomun Biyolojik Temeli Glokom, göz içi basıncının artmasıyla görme sinirine zarar veren ve tedavi edilmezse kalıcı körlüğe kadar gidebilen bir hastalıktır. Bu biyolojik açıklama, modern tıbbın dilidir. Ancak…

Girişim Nasıl Oluşur? Ekonomi Perspektifinden Bir Bakış Bir ekonomist olarak, dünyayı ve toplumu anlamaya çalışırken temel bir soruyu sürekli aklımızda tutarız: Kaynaklar sınırlı, ama ihtiyaçlar sonsuz. Bu temel gerçeğin içinde, her kararın ve her tercihin bir sonucu vardır. Girişimcilik de tam olarak bu noktada devreye girer. Girişimlerin nasıl oluştuğunu anlamak, sadece bireysel başarı hikayelerini değil, aynı zamanda ekonomik sistemlerin nasıl işlediğini, toplumların nasıl büyüdüğünü ve ekonomik refahın nasıl yaratıldığını da anlamamıza olanak tanır. Girişimcilik, kaynakların sınırlı olduğu bir dünyada, bireylerin ve grupların bu kaynakları en verimli şekilde kullanmak adına yaptıkları seçimlerin bir sonucudur. Peki, girişimcilik tam olarak nasıl oluşur? Piyasa…

Havalı Olmak İçin Ne Yapmalıyım? Yanlış Soruyu Soruyorsun Sizi kızdırmaya hazırım: “Havalı olmak” dediğiniz şey, algı ekonomisinin şeker kaplı tuzağı. Bir an iyi hissettirir, sonra daha fazlasını ister. Üstelik “cool” görünme uğruna özgünlüğünüzü, kararlarınızı ve cüzdanınızı pazara sürersiniz. Biliyorum; kulağa sert geliyor. Ama bugün yumuşatmayacağım: Havalılık kovalamak, güç kovalamak değil—onay kovalamaktır. Tez: Havalı olmaya çalışma; değer üret, net konuş, tutarlı davran. Havalılık zaten aradan sızar. “Havalılık” Nedir? Statünün Büyüsü, İçeriğin Süsü Havalılık bir görsel kurgu: pahalı ama “tesadüfen” sade kıyafet, derin görünmek için yüzeysel fikirler, bir iki “doğru” yer, birkaç “doğru” arkadaş. Asıl işlevi basit: hızla statü sinyali üretmek. Bu…

Hamsi Neden Küçük? Denizden Gelen Gerçeklerin, İnsan Hikâyeleriyle Buluştuğu Bir Serüven Şunu merak ettim: Karadeniz’in tuzlu rüzgârı burnuma her çarptığında, tezgâhtaki minik hamsilere bakıp aynı soruyu soruyorum: “Neden bu kadar küçükler?” Bu sadece bir biyoloji sorusu değil aslında; içinde iklim değişikliğinden deniz ekosistemine, balıkçılıktan insan sabrına kadar birçok katman barındırıyor. Hamsinin küçüklüğü, bir eksiklik değil; doğanın, insanın ve denizin ortak hikâyesi. Denizin Dili: Küçülmenin Arkasındaki Bilim Veriler yalan söylemez. 1980’lerde Karadeniz’de avlanan hamsilerin ortalama boyu 13-14 santimetre civarındayken, bugün bu rakam çoğu bölgede 9-10 santimetreye kadar düştü. Türkiye Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) ve FAO’nun 2023 verileri, son 20 yılda hamsi…

Gerek mi, Gereklilik mi? Kültürel Perspektiften Bir İnceleme Antropolojik Bir Bakış: Kültürlerin Çeşitliliği ve Evrensel İnsanlık Kültürlerin çeşitliliği, insanlık tarihinin en etkileyici yönlerinden biridir. Her toplum, kendine has ritüeller, semboller, değerler ve kimlikler geliştirmiştir. Bu farklılıklar, insanların dünyayı nasıl algıladıklarını, birbirleriyle nasıl etkileşime girdiklerini ve toplumsal yapıları nasıl oluşturduklarını anlamamıza olanak tanır. Antropologlar, bu çeşitliliği merakla inceler ve insan toplumlarının evrensel deneyimlerini anlamaya çalışırlar. Fakat, kültürlerin gelişimi ve toplumların hayatta kalma biçimleri sorusu da her zaman önemlidir: Gerekli olan nedir ve gereklilik sadece toplumun baskılarından mı doğar? Bu sorunun etrafında dönen bir başka önemli konu ise toplumların gelişimini şekillendiren ritüeller,…

Ege Bölgesinin Girintili Çıkıntılı Olmasının Felsefi Yorumları Felsefe, doğanın en derin sırlarını sorgularken, varlık, bilgi ve etik gibi temel sorunları ele alır. Ege Bölgesi’nin girintili çıkıntılı yapısı da bu tür derin soruları gündeme getiren bir doğa olgusudur. Ancak bu soruyu sadece fiziksel bir açıklama ile sınırlamak, onun felsefi derinliğini tam anlamak anlamına gelmez. Doğadaki her detay, insanın evrendeki yerini, bilgiye yaklaşımını ve etik sorumluluklarını sorgulayan bir pencere açabilir. Ege Bölgesi’nin girintili çıkıntılı yapısı da bu bağlamda düşündürücü bir metafor olabilir. Epistemoloji, yani bilginin doğası ve sınırları üzerine yapılan tartışmalar, Ege’nin bu fiziksel özelliği üzerine düşündüğümüzde karşımıza çıkar. Ege’nin girintili çıkıntılı…

Burger Çeşitleri Nelerdir? Lezzetin Evrimi, İnsan Hikâyeleriyle Harmanlanmış Bir Yolculuk Burger deyince aklımıza genellikle sıcak bir köfte, eriyen peynir ve taze bir ekmek gelir. Ama gerçek şu ki, burger sadece bir yemek değil; bir kültür, bir yaşam tarzı, hatta bir kimlik ifadesi. Dünyanın dört bir yanında farklı tariflerle yeniden yorumlanan burgerler, hem istatistiklerle hem hikâyelerle lezzetli bir yolculuğa çıkmamıza vesile oluyor. Bu yazıda burger çeşitlerinin ardındaki verileri, kültürel kökleri ve insan hikâyelerini birlikte keşfedeceğiz. Burgerin Evrimi: Sokaktan Global Markaya 1900’lü yılların başında ABD’de işçi sınıfının pratik yemeği olarak doğan hamburger, bugün yılda 50 milyar adetten fazla tüketilen bir fenomen. Statista…

Ölüm, Mülkiyet ve İnsan: Aile Mezarlığına Felsefi Bir Bakış Bir filozofun gözünde her insan eylemi, varlıkla kurulan ilişkinin bir ifadesidir. Ölüm, bu ilişkinin en sessiz ama en derin biçimidir. “Aile mezarlığı almak caiz mi?” sorusu, sadece bir dini hükmü değil; aynı zamanda etik, epistemolojik ve ontolojik bir sorgulamayı da içerir. Çünkü burada söz konusu olan, ölümden sonra bile devam eden bir mülkiyet arzusudur: insanın toprağa, mekâna ve hatıraya sahip olma isteği. Etik Açıdan Mülkiyet ve Ölümün Anlamı Etik perspektiften bakıldığında, aile mezarlığı almak, hem bireysel hem toplumsal değerleri sınar. İnsanın ölüm sonrası için yer ayırması, bir yönüyle “sorumluluk bilinci” olarak…

Havf ve Reca Arasında Olmak Ne Demek? Korku ve Umut Arasındaki Renkli Denge Bir sabah uyandığınızda bir anda “Havf ve reca arasında olmak” ne demek diye düşündüğünüzü hayal edin. Hem de o kadar karmaşık bir konu ki, ne yazık ki bir kahve ile çözebileceğiniz bir şey değil! Ancak, endişelenmeyin, biraz mizah ve empati ile bu karmaşayı çözebiliriz! Gelin, hem erkeklerin stratejik, çözüm odaklı bakış açıları hem de kadınların empatik ve ilişkisel bakış açılarıyla bu iki kelimenin dünyasında biraz gezinip, konuya neşeli bir şekilde yaklaşalım. Sonunda ise hep birlikte “Havf ve reca”nın anlamını bir arada çözmeye çalışalım! Havf ve Reca Arasında…

Köy Boşluğu Kime Aittir? Geleceğin Dinamiklerini Keşfetmek Son yıllarda, büyük şehirlerdeki yaşamın getirdiği stres, yoğunluk ve belirsizlikten kaçmak isteyen birçok kişi, kendilerine yeni bir hayat kurmak için köylerde yerleşim düşüncelerini gündeme getirdi. Ancak köy boşluğu meselesi, yalnızca kişisel bir tercih olmanın ötesinde, toplumsal ve ekonomik dinamiklerin bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor. Peki, bu köy boşluğu kime aittir? Hangi gruplar bu boşluğu dolduracak? Gelecekte köylerimizin bu yeni sahipleri kim olacak? Hadi, geleceğe dair vizyonumuzu şekillendirelim ve bu sorulara birlikte yanıt arayalım. Köy Boşluğu ve Toplumun Gelişimi: Erkeklerin Stratejik ve Analitik Bakışı Erkekler genellikle sorunları çözmeye yönelik daha stratejik ve analitik bir…